21/1/12

«η Σημασία της Παιδείας...!»


Καρλ Βαλεντίν
Πέντε Μονόπρακτα


Οι ελάχιστες θεατρικές παραστάσεις που δίνονται από ερασιτεχνικούς θιάσους στον ευρύτερο χώρο της περιφέρειας, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Σε εκείνες, που οι συντελεστές τους, κάτω από σκληρές και επίπονες προσπάθειες επιχειρούν να αρθρώσουν έναν ουσιαστικό θεατρικό λόγο, ποιούντες ήθος (εξ ου και ηθοποιός) και σε εκείνες που με ήσσονες προσπάθειες, κάποιοι άλλοι, προσπαθούν να εκβιάσουν την άκριτη αναγνώρισή τους, αντίληψη που οδηγεί στην κατάλυση κάθε δεοντολογίας και στην καταστροφή συνειδήσεων και συνόλων.

«Αν το θέατρο», όπως είπε χαρακτηριστικά και ο θεατρικός κριτικός Νάσος Νικόπουλος, «δεν είναι τόπος απόδρασης ή χλοερός τόπος ψυχαγωγίας, αλλά μία χρήσιμη και επώδυνη συνάντηση με την συνείδησή μας, ατομική και κοινωνική - συνολική*», αντιλαμβάνεται  κανείς, πόσο επικίνδυνος είναι ο άκρατος υποκειμενισμός, η άκριτη αποδοχή, η έπαρση και η αντιποίηση ύφους, ήθους, ορισμένων, οι οποίοι ορμώμενοι από προσωπικά ελατήρια και απύθμενες φιλοδοξίες, προσπαθούν να ακρωτηριάσουν τη δυναμική και την προοπτική της τέχνης, η οποία αντιστάθηκε, από υπάρξεώς της, σε κάθε μορφή βαρβαρότητας, δεδομένου ότι είναι η μόνη η οποία απέτρεψε κατά καιρούς τον εξανδραποδισμό του ανθρώπου...

Ευτυχώς, η αντίληψη της προχειρότητας, της άκρατης προσωπικής επιβεβαίωσης, δεν αποτελεί κανόνα. Απόδειξη αυτού η τελευταία παράσταση της «Θεατρικής παρέας», η οποία, τηρουμένων των αναλογιών, κατόρθωσε να αρθρώσει έναν πειστικό θεατρικό λόγο κάτω από πλήρως αντίξοες συνθήκες με πέντε (5) μονόπρακτα του Γερμανού θεατρικού συγγραφέα Καρλ Βαλεντίν, μέσω των οποίων προσπαθεί να καταθέσει έναν προβληματισμό, γύρω από τα φαινόμενα της καθημερινότητας της ζωής του ανθρώπου και της αντιμετώπισής του (τους), τόσο από τον άνθρωπο, όσο και από την πολιτεία.

Αν και οι διαθέσεις αυτές ήταν ασαφείς, ιδιαίτερα προπολεμικά, από τους συγγραφείς, Γερμανούς και μη, εντούτοις, στα συγκεκριμένα μονόπρακτα, ήταν   τόσο σαφής ο συγγραφέας, που είχε (έχει) την αίσθηση κανείς ότι έβαζε (έβαλε) το δάχτυλό του «επί τον τύπον των ήλων». Εκείνο που προσδιορίζει το μέγεθος της αξίας του όμως, είναι η διαχρονικότητα και η πλήρης επικαιρότητά τους, η οποία αναδείχθηκε από τον σκηνοθέτη της παράστασης κ. Χατζάκη.

Ο κ. Χατζάκης, όντας  δόκιμος θεατρικός σκηνοθέτης,  οδήγησε τους ηθοποιούς στα όρια των δυνατοτήτων τους.  Κατόρθωσε να ανασύρει, αναδείξει, όλη την, εν δυνάμει, υποκριτική τους και να τους οδηγήσει σε ένα σκηνικό αποτέλεσμα, που, καί  πληρότητα είχε, καί συγκίνηση προσέφερε και δείγματα γραφής υπέδειξε. Απέδειξε εν ολίγοις τη σημασία της παιδείας, η οποία είναι απαραίτητη για να ασχοληθεί κανείς με οτιδήποτε, ιδιαίτερα με το θέατρο, το οποίο είναι αρκούντως σοβαρή υπόθεση και ως εκ τούτου χρήζει μεγάλης σοβαρότητας, παιδείας και υπευθυνότητας. Ρυθμός, αποχρώσεις, φωνητικές και κινητικές, τονισμοί λεπτομέρειας, ότι δηλαδή μπορεί να συμβάλλει στην ανάδειξη της ουσίας του κειμένου και της υποκριτικής των ηθοποιών ήταν εμφανή, όπως ήταν εμφανές και το αποτέλεσμα. Το ατύχημα ήταν ότι οι συνθήκες της παράστασης, το λιγότερο, ήταν σκληρές και δεν έδωσαν την δυνατότητα να γίνουν πλήρως αναγνωρίσιμα, ορατά, τα στοιχεία και οι λεπτομέρειες που αναφέρθηκαν.

Παράλληλα με την σκηνοθετική υπευθυνότητα όμως, υπήρξε και μία υποκριτική έκπληξη. Είναι πολύ ενθαρρυντικό να βλέπει κανείς νέους, ταλαντούχους ερασιτέχνες ηθοποιούς οι οποίοι, να έχουν κατακτήσει τόσες υποκριτικές λεπτομέρειες και να αποδεικνύουν με την σεμνότητα, την εγκυρότητα, το ύφος και το ήθος, ότι η υποκριτική δεν είναι άβατο, όταν παράλληλα με την διάθεση, που μόνη της δεν αρκεί, υπάρχει και η παιδεία, η επίπονη εργασία και ο σεβασμός του έργου, του συγγραφέα, του σκηνοθέτη, του κοινού.

Αποτέλεσμα αυτών είναι, να κατατάσσεται, συνολικά η παράσταση στις πλέον ενδιαφέρουσες που θα μπορούσε να παρακολουθήσει κανείς από ερασιτεχνικό σύνολο. Δεν υστέρησε κανείς.

Η κ. Σέκιου κατόρθωσε με την άριστη κινητική της να μεταβάλλει τον βουβό ρόλο του κλόουν, σε εύγλωττο και παλλόμενο, από εσωτερική δύναμη και επικοινωνία, ρόλο. Η κ. Χρυσικοπούλου ερμήνευσε με πλήρη πιστότητα τους εναλλασσόμενους ρόλους που υποδύθηκε, ιδιαίτερα της κυρίας στο μονόπρακτο «Ο πτηνέμπορος». Ο Γιαγκόπουλος, είναι ένας ενδιαφέρων ηθοποιός που έχει αναπτύξει τόσο την κινητική λεπτομέρεια, όσο και την φωνητική. Αποτέλεσμα των οποίων είναι η πειστική ερμηνεία των ρόλων που υποδύθηκε. Ο κ. Αλχατσίδης ήταν, εν δυνάμει ένας ολοκληρωμένος ηθοποιός. Στο μονόπρακτο δε, «Βιβλιοδέτης Σούρλας», που κατόρθωσε να απελευθερώσει την κινητική και τις  χρωματικές διακυμάνσεις του λόγου του, ήταν όχι, δυνάμει, αλλά ένας ολοκληρωμένος ηθοποιός.

Επειδή κανένας από τους συντελεστές της παράστασης δεν υστέρησε, πιστεύουμε ότι, η ομάδα αυτή, πλαισιούμενη από κάποιους άλλους, εξίσου ταλαντούχους (Σπανός, Ηλιάδης και λοιποί), θα μπορούσε να  αποτελέσει  μια, χωρίς εφησυχασμό, συμπαγή θεατρική ομάδα απαιτήσεων.  

Μια παράσταση, δεν θα μπορούσε να σταθεί και να αναδείξει τα πρόσωπα τα οποία αναφέραμε, αν δεν υπήρχε η υποστήριξη των άλλων συντελεστών, όπως της σκηνογράφου κ. Βαλσάμη, η οποία έστησε ένα πρακτικό, λειτουργικό, σκηνικό και της κ. Χρυσικοπούλου. που επιμελήθηκε τα κουστούμια.

Εκείνο που πρέπει να τονισθεί για μία φορά ακόμη, είναι οι συνθήκες, δυστυχώς! Καμία υποδομή. Δεν είναι δυνατό να δίνονται  θεατρικές παραστάσεις κάτω από τόσο αντίξοες συνθήκες, ανάμεσα, σουβλακιού, λουκάνικου, μπίρας, φωνών και αδιαφορίας. Ελάχιστος σεβασμός προς την τέχνη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν θα πείραζε**.


"ΦΩΝΗ"



--------------------------------------------------------
  * Νάσος Νικόπουλος: "Ο Κος ... ΤΑΔΕ" - ΚΘΒΕ.


** Αναδημοσίευση με αφορμή τον διάλογο που γίνεται από το  Eθνικό θέατρο, περί θεατρικής πιαδείας στην Ελλάδα
        τελευταία.